Video’s in trainingen: denkspoor of dwaalspoor?

video: denkspoor of dwaalspoorLaat jij je deelnemers weleens naar een video- of filmfragment kijken in je trainingen?

Veel trainers doen dat, en terecht!

Met een filmpje kun je vaak in korte tijd veel duidelijk maken. Ook kan zo’n fragment een goed begin zijn om met je deelnemers over een bepaald onderwerp na te denken, om hen op het juiste denkspoor te zetten.

Maar.. je voelt hem al aankomen.. het gebeurt ook regelmatig dat trainers hun deelnemers niet op een denkspoor doch op een dwaalspoor zetten met hun videofragment.

Hoe dat zit? En hoe je dat kunt voorkomen? Dat vertel ik je in dit artikel.

Eerst wil ik je vragen om even met mij in de rol van de deelnemer te kruipen.

Een deelnemer weet meestal gelukkig wel waar je training over gaat en wat hij/zij bij jou gaat leren. De deelnemer weet meestal nog niet tot welke inzichten hij/zij gaat komen en hoe hij/zij die inzichten gaat opdoen.

Dat kan leiden tot onzekerheid bij je deelnemers. Misschien herken je dat ook wel uit je eigen ervaringen als deelnemer, bijvoorbeeld als een trainer een open vraag stelt en je je afvraagt: “Waar wil de trainer naar toe met deze vraag?” of: “Wat wil de trainer weten?” of: “Ik heb wel een suggestie, maar ik heb geen idee of die aansluit bij wat de trainer ons duidelijk wil maken.”

Datzelfde effect op je deelnemers kan een video ook hebben als je voorafgaand aan de video geen gerichte kijkopdracht geeft.

Een voorbeeld: een trainer verzorgt een training voor leidinggevenden over feedbackgesprekken. Hij zegt: “We kijken even naar een videofragment waarin je een medewerker en een leidinggevende ziet.” Vervolgens laat hij hen dit fragment zien:

Dank aan Johan Stevens voor het gebruik van dit videofragment.

De deelnemers zullen ongetwijfeld begrijpen dat het om de medewerker en de leidinggevende gaat, en niet over het decor of de belichting, maar waar moeten ze nu precies op letten?

Gaat de trainer het straks hebben over het gedrag van de medewerker? Over de leiderschapsstijl van de leidinggevende? Over de lichaamstaal van de medewerker? Of die van de leidinggevende? Over zijn gesprekstechnieken? Of gaat hij vragen wat de deelnemers zelf zouden doen als zij de leidinggevende in het filmpje waren? Wat ze hetzelfde zouden doen, of wat ze anders zouden doen? Hoe zij het gesprek zouden voortzetten?

Doordat hij dat niet expliciet benoemd of gevraagd heeft, let de één op het ene aspect en de ander op het andere. Sommigen proberen zelfs alle details te onthouden, terwijl anderen het ‘over zich heen laten komen’ zonder ergens specifiek op te letten. Misschien is er ook wel iemand bij die eigenlijk nog met z’n gedachten ergens anders zit en zonder concrete kijkopdracht nog even op die plek blijft.

Ik ga er maar even vanuit dat de trainer de deelnemers op het juiste denkspoor wilde zetten, maar in plaats daarvan zit er nu een aantal onbedoeld op een dwaalspoor. Op het moment dat de trainer na de video z’n eerste vraag stelt, bijvoorbeeld: “Wat gebeurde er bij Simon toen de leidinggevende aangaf hem te willen spreken over zijn gedrag?”, moet iedereen die niet op zijn denkspoor zit eerst even schakelen: “Oh, wilde hij dat we daarop letten? Dat had ik niet meegekregen. Ik heb vooral op die leidinggevende gelet. Uhh.. even denken.. weet ik daar ook een antwoord op?”

Deze deelnemer had vast heel anders gekeken als de trainer vooraf had gezegd: “We kijken even naar een videofragment waarin je een medewerker en een leidinggevende ziet. Let vooral op hoe de medewerker verbaal én non-verbaal reageert op de gespreksopening van de leidinggevende. Schrijf op wat je bij hem ziet gebeuren.”

Er zijn dus 3 belangrijke redenen waarom ik het belangrijk vind om mijn deelnemers een concrete kijkopdracht te geven als ze een videofragment gaan bekijken:

  1. het voorkomen van dat vervelende, onzekere gevoel bij deelnemers als ze niet weten wat er van hen verwacht wordt,
  2. het stimuleren dat alle deelnemers actief en geconcentreerd naar de video kijken,
  3. het uitstippelen van het bewuste denkspoor waarvoor ik de video als voorbereiding gebruik.

Hoe denk jij daarover? Heb je ervaringen met het al dan niet geven van gerichte kijkopdrachten? Geef je ook kijkopdrachten bij videofragmenten met een bepaald verrassingselement waarop je je deelnemers niet te veel wilt voorbereiden? En zo ja: waarom en hoe? Ik ben benieuwd naar jouw werkwijze en ideeën. Wil je die hieronder in een reactie achterlaten?

Vond je dit artikel waardevol? Deel het dan met trainers voor wie het eveneens waardevol kan zijn. Dat kan bijvoorbeeld via LinkedIn, Twitter, Facebook of Google+. Hartelijk dank daarvoor!

2 gedachtes over “Video’s in trainingen: denkspoor of dwaalspoor?

  1. Anke Fokkens Trainingen 30/06/2015 / 09:10

    Dag Margreet, ik geef altijd kijkopdrachten bij Videofragmenten. Wel mooi dat jouw argumenten (die ik niet allemaal zo scherp had) dat bevestigen. Ik merk wel dat mijn kijkopdrachten niet altijd zo concreet zijn. Soms is het alleen maar: ‘Bedenk wat het belangrijkste is wat je van dit filmpje leert’. Ik ga er eens wat meer op letten of ik kijkopdrachten niet nog concreter kan maken. Dank!

    Like

Reageer

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s